سرطان دهانه رحم و روش های پیشگیری از سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم و روش های پیشگیری از سرطان دهانه رحم
طبق توصیه دکتر ویدا یوسفیان بهترین روش پیشگیری از سرطان دهانه رحم، پاپ اسمیر (تست سرطان) دهانه رحم می باشد. بهترین زمان شروع پاپ اسمیر در سن ۲۱ سالگی و یا ۳ سال پس از اولین نزدیکی جنسی است(حتی اگر این سن مثلا ۱۰ سالگی باشد).

فواصل غربالگری سرطان دهانه رحم به روش پاپ اسمیر
۱- درمورد پاپ اسمیر مرسوم(لام) سالی یکبار است.
۲- درمورد پاپ اسمیر بر پایه ی مایع (Liquid Base) هر ۲ سال یکبار هم کافی می باشد.
درصورتی که بالای ۳۰ سالگی باشد و ۳ تست متوالی منفی باشد(مشکلی در آزمایش نداشته باشد) هر ۳-۲ سال یکبار می توان پاپ اسمیر به روش مایع را در اینها انجام داد.
قطع غربالگری سرطان دهانه رحم به روش پاپ اسمیر (Liquid Base) یا روش مایع: در ۷۰ سالگی در صورتی که در ۱۰ سال گذشته ۳ تست متوالی خانم ۷۰ ساله به بالا منفی باشد.
بررسی HPV نیز می توان با پاپ اسمیر که به روش مایع تهیه می شود انجام پذیرد. لازم به ذکر است (HPV (Human Pupiloma virus یا ویروس پاپیلومای انسانی علت اصلی سرطان سرویکس (زگیل تناسلیHPV) است.
برنامه غربالگری که در بالا ذکر شده در کاهش میزان بروز سرطان سرویکس موثر است و واکسن ها که بعداً توضیح می دهیم نیز می تواند به کاهش بروز و ظهور سرطان سرویکس کمک کند. هر دو نوع هیستولوژیک سرطان سرویکس که شامل سرطان سنگفرشی(شایع ترین نوع) و سرطان آدنوکارسینوم که کمتر اتفاق می افتد می تواند توسط HPV ایجاد شود.
شایع ترین بدخیمی های تناسلی در بانوان به ترتیب شیوع- آندومتر- تخمدان و در آخر سرویکس است. اما در کشورهای در حال توسعه مثل ایران ما کارسینوم سرویکس (سرطان سرویکس) دومین علت شایع مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان محسوب می شود(یعنی رتبه ی دوم پس از سرطان پستان).

سن ابتلا به سرطان سرویکس: حدود ۴۷ سالگی است ولی توزیع سنی آن حالت ۲ قله ای دارد(یک قله ۴۰-۳۵ سالگی و یک قله ۶۵-۶۰ سالگی).
عوامل خطر سرطان سرویکس:
۱- سن پایین در اولین نزدیکی جنسی (کمتر از ۱۶ سالگی)
۲- داشتن چندین شریک جنسی
۳- نژاد(سفید پوست)
۴- زایمان ها و حاملگی های متعدد
۵- استعمال سیگار
۶- پایین بودن سطح اقتصادی-اجتماعی
۷- سرکوب سیستم ایمنی.
البته طبق بعضی مقاله ها مصرف قرص های جلوگیری از بارداری (OCP) هم باعث سرطان سرویکس می شود ولی در این مورد اختلاف نظر وجود دارد.
ویروس(HPV) ویروس پاپیلومای انسانی عامل مسبب سرطان سرویکس است و ویروس هرپس تناسلی و کلامیدیا شاید به عنوان عامل کمک کننده در کنار HPV عمل کند.
عامل ایدز(HIV) به وسیله سرکوب سیستم ایمنی باعث سرطان سرویکس می شود.
تقریباً در نزدیک به ۱۰۰% افرادیکه دچار سرطان سرویکس از نوع سنگفرشی شده اند ویروس HPV کشف شده است.
بهتر است بدانیم زیرگونه های نوع ۱۶ و ۱۸ که از عوامل پر خطر HPV محسوب می شوند در ۶۵% سرطان های سرویکس یافت شده اند.
FDA 2 نوع واکسن HPV یعنی Gardasil و Cervatix را تایید نموده است که دکتر ویدا یوسفیان می گوید Gardasil در داروخانه های دولتی یافت می شود. تاثیر گارداسیل
( Gardasil) تا ۲۶ سالگی در بانوان تایید شده است ولی طبق برخی از مقالات تا ۴۰ سالگی هم می تواند موثر باشد. اثر بخشی واکسن گارداسیل تا ۵ سال است.
دکتر ویدا یوسفیان می گوید: در افرادیکه قبل از واکسیناسیون آلوده شده اند کارآیی واکسن فقط ۵۰% است.
دکتر ویدا یوسفیان خاطر نشان کرده اند که با وجودیکه خانم های گرامی واکسن گارداسیل را تزریق نموده اند ولی بایستی همچنان غربالگری با پاپ اسمیر در آن ها انجام شود. طریقه مصرف واکسن گارددسیل هم(۶-۱-۰) ماه است یعنی پس از تزریق ۲-۱ ماه بعد و سپس واکسن سوم ماه ۶ پس از تزریق اول انجام شود.
علائم سرطان سرویکس:
۱- خونریزی از واژن شایع ترین علامت است و در اکثر موارد بصورت خونریزی پس از نزدیکی ظاهر می شود. اما ممکن است بصورت خونریزی بعد از یائسگی یا لکه بینی یا خونریزی های نامنظم بروز کند.
اگر سرطان سرویکس پیشرفت کند
۲- ترشح با بوی بد
۳- کاهش وزن
۴- انسداد در مسیر ادرار که با قطره قطره آوردن ادرار و بند آمدن ادرار خود را نشان می دهد.
سرطان سرویکس را با پاپ اسمیر می توان در موارد بدون علامت شناسایی کرد. میزان موارد منفی کاذب پاپ اسمیر (یعنی اشتباهی پاپ اسمیر منفی شود و فرد سالم تشخیص داده شود) در حضور سرطان پیشرفته سرویکس به ۵۰% می رسد و در نتیجه دکتر ویدا یوسفیان تاکید می کند که در بیماران علامت دار هرگز نمی بایستی به پاپ اسمیر منفی اکتفا کنیم.
لذا بایستی در افراد با علائم سرطان سرویکس حتما معاینه فیزیکی شامل بررسی غدد لنفاوی فوق ترقوه، کشاله ران و زیر بغل و معاینه ی لگن توسط متخصص زنان و بررسی واژن و حتی معاینه ی رکتوم (بالمن توشه رکتال) توسط متخصص زنان انجام شود.
اگر رشد واضح تومور دیده شود بیوپسی سرویکس روشی است که در تشخیص سرطان سرویکس کافی می باشد.
در صورتی که بیماری (سرطان) واضح در سرویکس توسط متخصص زنان قابل مشاهده نباشد(بیماری آشکار=ماکروسکوپی) انجام کولپوسکوپی و بیوپسی سرویکس و همچنین کورتاژ آندوسرویکال ضروری است.
اگر تشخیص بیماری با کولپوسکوپی قابل اثبات نباشد و پزشک متخصص زنان شک شدید داشته باشد بایستی بیوسپی مخروطی( کونیزاسیون) سرویکس انجام پذیرد.

مقاله تهیه شده توسط :

خانم دکتر ویدا یوسفیان