چرا و چه زمان باید تست پاپ اسمیر بدهیم؟
تست پاپ اسمیر یک تست ایمن غربالگری جهت شناسایی موارد مشکوک به سرطان دهانه رحم در مراحل پیش سرطانی و پیش از به وجود آمدن سرطان است. هدف از انجام پاپ اسمیر مشخص کردن این موضوع است که آیا فرد در معرض خطر بروز سرطان دهانه رحم یا قسمت تحتانی رحم قرار دارد یا نه؟ و با تشخیص زودهنگام امکان پیشگیری و در صورت نیاز درمان بهموقع را فراهم میکند.
در این مقاله به این موارد پرداخته می شود:
1- چرا تست پاپ اسمیر انجام میشود؟
2-تست پاپ اسمیر چیست و به چه شکلی انجام میشود؟
3- مراحل تست پاپ اسمیر چیست؟
4- چه کسانی باید تست پاپ اسمیر بدهند؟
5- افراد در معرض خطر چه کسانی هستند؟
6- آیا نیاز است که دختران باکره تست پاپ اسمیر بدهند؟
7- تست پاپ اسمیر چه مواردی را بررسی میکند؟
8- چطور باید برای تست پاپ اسمیر آماده شد؟
9- چه کسانی میتوانند تست پاپ اسمیر را متوقف کنند؟
10- چه مواردی موجب بروز نتایج منفی کاذب در تست پاپ اسمیر میشوند؟
11- جواب تست پاپ اسمیر
12- هزینه تست پاپ اسمیر چقدر است؟
1- چرا تست پاپ اسمیر انجام میشود؟
سرطان دهانه رحم (Cervix) یک بیماری شایع در زنان میباشد. و پاپ اسمیر یک روش بدون سختی و عارضه برای شناسایی سرطان رحم در بانوان است. با استفاده از آزمایش پاپ اسمیر سالانه حدود 13000 سرطان مهاجم و تقریباً یکمیلیون ضایعه پیش سرطانی تشخیص داده میشود. انجام این تست به تشخیص بهموقع و حتی تشخیص در مرحله پیش سرطانی (نئوپلازی) کمک بسیاری کرده و با تشخیص زودهنگام موجبات پیشگیری و در صورت نیاز درمان را فراهم میآورد. تشخیص زودهنگام توسط پاپ اسمیر شانس بهبودی بالایی را به فرد میدهد.
2- تست پاپ اسمیر چیست و به چه شکلی انجام میشود؟
تست پاپ اسمیر شامل جمعآوری مقداری از سلولهای پوششی موجود در دهانه رحم (قسمت پایینی و باریک رحم که بالاتر از واژن قرار دارد) و ارسال سلولهای جمعآوریشده به آزمایشگاه پاتولوژی برای مشاهده با میکروسکوپ میباشد.
به گفته دکتر ویدا یوسفیان جراح و متخصص زنان و زایمان تهران، سلولهای بافت پوششی به شکل سنگفرشی و مسطح چندطبقه هستند و با قرار گرفتن در کنار یکدیگر سطح داخلی واژن و سرویکس را میپوشانند و بهعنوان یک لایه محافظ برای آن عمل میکنند. در کنار سلولهای پوششی نوع دیگری سلول به نام سلولهای ترشحی وجود دارند که وظیفه آنها ترشح مواد مرطوب و روان کننده است که به نوبهٔ خود باعث مرطوب ماندن و حفاظت از بافت ناحیه میشود.
در طی انجام پاپ اسمیر، با استفاده از برسهایی کوچکی، اسپاچولا و یا با استفاده از ابزاری به نام قاشک مقداری از این سلولهای پوششی سنگفرش کننده برداشته میشود. مقدار و عمق برداشتن سلولها بستگی به نظر پزشک دارد. لازم به ذکر است که معمولاً پاپ اسمیر همراه با معاینه لگنی انجام میشود. همچنین برای زنان بالاتر از 30 سال ممکن است همراه با این تست یک تست HPV (پاپیلوما ویروس) نیز انجام گیرد.
[anchor id=”tp2″ ]
مراحل تست پاپ اسمیر چیست؟
اخذ نمونه برای پاپ اسمیر در مطب پزشک معالج انجام میشود و بیشتر از چند دقیقه طول نمیکشد. برای انجام تست لازم است که شخص به پشت روی تخت نمونهگیری دراز بکشد و درحالیکه زانوها خمشدهاند، پاها بر روی پدالهایی به شکل راحت قرار میگیرند. لبههای فرج توسط وسیلهای به نام اسپیکلوم از یکدیگر فاصله دادهشده و نمونه با استفاده از برس کوچک (سیتوبراش)، اسپاچولا و یا قاشقک اخذ میشود. روند نمونهگیری ممکن است کمی ناخوشایند باشد اما بعد از اخذ نمونه مشکلی متوجه فرد نمیباشد و میتواند به فعالیت عادی روزنه خود ادامه دهد. البته ممکن است از شما خواسته شود برای گرفتن نمونه بخشی از لباس خود یا تمام آن را از تن خارج سازید.
نمونه پس از اخذ داخل ظرفی حاوی یک محلول مخصوص قرارگرفته و به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال میشود. در آزمایشگاه نمونهها توسط پاتولوژیست مورد مشاهده چشمی با استفاده از میکروسکوپ قرار میگیرند و در صورت نیاز به تستهای ویروسی مانند HPV، از تستهای سرولوژی از جمله ELISA استفاده میشود.
|
مقاله برای مطالعه بیشتر: |
[anchor id=”tp3″ ]
4- چه کسانی باید تست پاپ اسمیر بدهند؟
به توصیه دکتر ویدا یوسفیان دکتر زنان خوب در شهرک غرب، لازم است تمام زنان 20 تا 65 ساله دارای فعالیت جنسی، بهطور روتین پاپ اسمیر سالانه بدهند. اگر به مدت سه سال نتایج تست سالانه نرمال و بدون مورد باشد بعدازآن تست هر سه سال یکبار تکرار میشود.
برای خانمهایی که سابقهٔ پاپ اسمیر با سلولهای غیرطبیعی داشته اند؛ یعنی تست آنها بهنوعی مشکوک بوده است، تست بهصورت سالانه انجام میگیرد. تست سالانه تا زمانی ادامه مییابد که به مدت 5 سال متوالی نتایج پاپ اسمیر نرمال شود و بعدازآن پاپ اسمیر هر سه سال یکبار انجام میشود.
پزشکان معتقدند زمان شروع فعالیت جنسی برای زنان کمتر از 20 سال، سه سال بعد از آغاز مقاربت جنسی در نظر گرفته شود. اما این مدت نباید دیرتر از 21 سال در نظر گرفته شود. بهعبارتدیگر اگر سن فرد زیر بیست سال باشد اما زمان فرضی سه سال بعد که به سن او اضافه میکنیم بیشتر از 21 شود باید در همان 21 سالگی پاپ اسمیر انجام شود.
توصیه میشود پاپ اسمیر در افراد درمعرض خطر بهصورت سالیانه انجام شود.[anchor id=”tp4″ ]
5- افراد در معرض خطر چه کسانی هستند؟
• ابتلا یا سابقه آلودگی به ویروس HPV یا زگیل تناسلی (ویروس پاپیلومای انسانی) یا HSV2 (هرپس سیمپلکس ویروس 2)
• آلودگی با ویروس HIV
• ابتلا به بیماریهای مقاربتی درماننشده
• شروع فعالیت جنسی از سن پایین
• اولین حاملگی در سن پایین
• زنانی که شوهران آنها همسر مبتلا به سرطان سرویکس دارند
• زنانی که خود یا همسران آنها چند شریک جنسی دارند
• زنانی که همسران آنها ختنه نشده باشند
• زنانی که پیوند کلیه شدهاند و داروهای تضعیفکننده سیستم ایمنی دریافت میکنند.
• سابقه مصرف سیگار یا الکل
• افراد دچار کمبود ویتامین A و C
• مصرف ocp
• حاملگیهای متعدد (بیشتر از پنج بار)
• دیسپلازی یا سرطان سرویکس، آندومتر، واژن یا ولو (vulva)
• وضعیت اقتصادی اجتماعی پایین
• عدم رعایت بهداشت تناسلی
• فعالیت جنسی زیر 18 سال
*عفونت با HPV و زگیل تناسلی مهمترین فاکتور خطرساز در ایجاد سرطان سرویکس است.
[anchor id=”tp5″ ]
6- آیا نیاز است که دختران باکره پاپ اسمیر بدهند؟
زمان انجام پاپ اسمیر بهطور روتین یک سال پس از آغاز مقاربت جنسی است و قبل از آن نیاز به انجام پاپ اسمیر دختران باکره نیست.
7- تست پاپ اسمیر چه مواردی را بررسی میکند؟
بر اساس تجربه متخصص زنان و زایمان شهرک غرب، پاپ اسمیر در مرحله اول برای تشخیص مراحل نئوپلازی پیش سرطانی و یا مراحل وجود سرطان مورداستفاده قرار میگیرد. اما میتوان همراه با آن تست وجود برخی ویروسهای دخیل در ایجاد سرطان مانند HPV (ویروس پاپیلومای انسان) را که در ایجاد روند نئوپلازی بسیار تأثیرگذار هستند نیز انجام داد. همچنین در حین پاپ اسمیر موارد آلودگیهای عفونی نیز قابلتشخیص است که توسط باکتریها یا انگلهای تکسلولی ممکن است ایجاد شود.
گاهی با این آزمایش میتوان سرطان رحم و تخمدان را نیز شناسایی کرد. گرچه این آزمایش برای این دو کار طراحی نشده و برای آن اختصاصی نیست.
[anchor id=”tp6″ ][anchor id=”tp7″ ]
8- چطور باید برای تست پاپ اسمیر آماده شد؟
زمان انجام پاپ اسمیر : برای اطمینان از اینکه پاپ اسمیر به بهترین شکل انجام میشود بهتر است موارد زیر رعایت شوند:
بهترین زمان برای گرفتن اسمیر روز 10 تا 16 قاعدگی میباشد. اما زنان یائسه در هرزمانی میتوانند تست بدهند.
قبل از گرفتن پاپ اسمیر نباید مقاربت و نزدیکی صورت گیرد.
خونریزی و استفاده از دوش واژینال نداشته باشید. همچنین دو هفته قبل از گرفتن پاپ اسمیر باید از مصرف داروهای واژینال و لوبریکنت ها خودداری شود.
به پیشنهاد متخصص زنان سعادت آباد، سعی کنید برنامه زمانی تست پاپ اسمیر را طوری تنظیم کنید که با قاعدگی همزمان نشود. و در صورت امکان از انجام تست در دوران قاعدگی خودداری کنید.
[anchor id=”tp8″ ]
9- چه کسانی میتوانند پاپ اسمیر را متوقف کنند؟
در موارد خاصی فرد یا دکتر وی ممکن است تصمیم به متوقف کردن تست پاپ اسمیر بگیرند. ازجمله:
بعد از برداشت کامل رحم (total hysterectomy): یک عمل جراحی که شامل برداشت کامل رحم و سرویکس میشود. میتوان با پزشک مشورت کرد و درصورتیکه دلیل برداشت رحم کنسر یا سرطان نبوده باشد ممکن است پزشک اجازه توقف تست را بدهد.
سنین بالا: پزشکان عموماً براین باور هستند که زنان در سن 65 سالگی میتوانند پاپ اسمیر را متوقف کنند مشروط بر اینکه تستهای پاپ اسمیر قبلی آنها سابقه ابتلا به نئوپلازی یا سرطان را نشان ندهند (اصطلاحاً نتیجه آنها منفی باشد).
[anchor id=”tp9″ ]
10- چه مواردی موجب بروز نتایج منفی کاذب در تست پاپ اسمیر میشوند؟
تست پاپ اسمیر یک روش کاملاً بدون خطا نیست و امکان بروز خطا در آزمایش همیشه وجود دارد اما نباید هر نتیجه منفی کاذبی را بهحساب خطای آزمایش گذاشت.
بطور کلی موارد زیر می توانند موجب بروز نتایج منفی کادب در پاپ اسمیر شوند:
• جمعآوری مقدار ناکافی از سلولها
• تعداد پایین سلولهای غیرطبیعی
• اسمیرهایی که سلولهای تشخیصی ندارند
• اشکال در گرفتن پاپ اسمیر (نمونه از ناحیه درست گرفته نشده باشد)
• عدم فیکس کردن بهموقع نمونهها در آزمایشگاه
• عفونت
• التهاب و ایسکمی (عدم خونرسانی صحیح) سلولها
• خطای آزمایشگاه
• سرطان مهاجم سرویکس (با ایجاد تغییرات بافتی و فیزیولوژیک میتواند باعث پوشاندن سلولهای غیرعادی شود)
• وجود زخم قابلمشاهده در سرویکس.
• وجود خون یا سلولهای التهابی که سلولهای غیرطبیعی را میپوشانند.
هرچند که همیشه کمی احتمال دارد این تست نتواند سلولهای غیرطبیعی را تشخیص دهد؛ اما بهطورمعمول جای نگرانی نیست چراکه در این روند زمان به نفع ماست. بروز سرطان دهانه رحم نیازمند زمان زیادی است و اگر تست پاپ اسمیر نتواند در یک نوبت سلولهای غیرطبیعی را تشخیص دهد در نوبت بعدی آنها را تشخیص خواهد داد.
11- جواب آزمایش پاپ اسمیر
پیش از توضیح جواب آزمایش پاپ اسمیر ذکر این نکته لازم است که اکثر زنان فکر میکنند که یافتهای غیرطبیعی در پاپ اسمیر به معنای سرطان است. در صورتیکه گاهی یک عفونت عامل التهاب است و با درمان مناسب برطرف میشود.
تفسیر آزمایش پاپ اسمیر
– نتیجه منفی (Negetive): درصورتیکه سلولهای غیرعادی یا مورد مشکوکی در تست شما مشاهده نشود و نتیجه تست نرمال باشد. نتیجه منفی اعلام میشود و نیازی به پیگیری و درمان نیست.
– نتیجه مثبت (Positive): نتیجه مثبت لوزما به این معنی نیست که شخص سرطان دارد. بلکه هر نتیجه بسته به سلولی که در آزمایش مشاهدهشده است تفسیر میشود.
• سلولهای سنگفرشی با اهمیت نامعلوم (ASCUS) :یعنی تغییرات وجود دارد اما بهطور واضح نشاندهنده سلولهای پیش سرطانی نیست. نیاز به ارجاع برای تست ویروسهایی مثل HPV است. اگر نتیجه آزمایش آلودگی ویروسی منفی بود نگرانی زیادی وجود ندارد. اگر نتیجه آزمایش آلودگی ویروسی مثبت بود نیاز به انجام تستهای بیشتر است.
• ضایعات درون بافت پوششی سنگفرشی (Squamous intraepithelial lesion) : یعنی سلولهای جمعآوریشده ممکن است سرطانی باشند. اما سلولها دچار تغییراتی شدهاند. اگر تغییرات کم باشد فاصله زمانی تا بروز سرطان زیاد است. اگر تغییرات زیاد باشند امکان بروز سرطان وجود دارد.
• سلولهای ترشحی غیرمعمول (Atypical grandular cells) :یعنی سلولهای غدهای که مواد روان کننده ترشح میکنند ممکن است کمی دچار تغییر شده باشند. اما واضح نیست که این تغییر سرطانی است یا خیر.
در این صورت انجام تستهای بیشتر برای یافتن علت ایجاد تغییر لازم است.
• تومور سلولهای سنگفرشی (SCC) یا سلولهای آدنوکارسینوما (adenocarcinoma cells):این نتیجه نشاندهنده این است که سلولها به مقدار زیادی غیرعادی به نظر میرسند و پاتولوژیست تقریباً مطمئن است که سرطان وجود دارد. scc به این معنی است که سرطان در سلولهای پهن سطحی واژن و سرویکس در حال گسترش است.
• Adenocarcinoma : به این معنی است که سرطان در سلولهای ترشحی در حال گسترش است. اگر چنین سلولهایی یافت شوند، پزشک به شما توصیه خواهد کرد بدون معطلی مورد ارزیابی قرار گیرید. ارزیابی و معاینه بیشتر توسط کولپوسکوپی (Colposcopy) و در صورت نیاز بیوپسی از نواحی مشکوک انجام میشود.
• موارد عفونی:
o Tricomona vaginalis : تریکوموناس واژینالیس یک انگل تکیاخته است که باعث ایجاد التهاب در واژن میشود. دیده شدن خود انگل یا علائم التهابی آن بیانگر آلودگی به این انگل تکیاخته است
o Candida albicans :یک نوع قارچ تکیاخته است و در پاپ اسمیر بهصورت هاگ یا به شکل رشد کرده و خط مانند دیده میشود. باعث بروز التهاب در واژن میشود.
o Coccobacili :کوکو باسیلها خانوادهای از باکتریها هستند و شکل آنها بین گرد و میلهای قرار دارد، درنتیجه به شکل میلههای کوتاهی دیده میشوند. وجود آنها در پاپ اسمیر احتمال آلودگی با باکتری گاردنلا را مطرح میکند. اما عفونت باید با کشت ترشحات واژن تأیید شود.
o Actinomyces :اکتینومایسس یک نوع باکتری گرم مثبت است. در استفادهکنندگان IUD دیده میشود و تأیید حضور آن با تست ترشحات انجام میشود.
o Clamidia :کلامیدیا یک باکتری است که میتواند بیماری التهابی لگن را ایجاد کند.
مشاهده هرکدام از موارد عفونی بیانگر این است که نیاز به درمان دارویی وجود دارد.[anchor id=”tp11″ ]
از دید دکتر زنان شهرک غرب، پیگیری پاپ اسمیر بسیار مهم است ولی اکثر زنان آن را جدی نمیگیرند. ترس، کمبود آگاهی و مشغله کاری را میتوان از دلایل عدم پیگیری ذکر کرد.
12- هزینه این تست چقدر است؟
طبق گفته دکتر زنان خوب غرب تهران، هزینه این تست چندان زیاد نیست و همچنین بهطورمعمول تحت پوشش بیمه قرار دارد. همچنین مقدار هزینه ممکن است بسته به آزمایشهای دیگری که همراه آن انجام میشود افزایش پیدا کند اما بازهم درمجموع مبلغ قابلتوجهی نخواهد بود.
راههای ارتباطی با دکتر ویدا یوسفیان جراح و متخصص زیبایی زنان در شهرک غرب:
22074065 – 09370786637
لینک دین خانم دکتر را اینجا ببینید
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!