عوارض قرص اورژانسی
قرص‌های اورژانسی ضد بارداری به عنوان یکی از روش‌های موثر و سریع برای جلوگیری از بارداری ناخواسته شناخته می‌شوند. این قرص‌ها پس از رابطه جنسی بدون محافظت یا در صورت شک به شکست روش‌های پیشگیری مصرف می‌شوند.
با این حال مانند هر داروی دیگری مصرف قرص‌های اورژانسی نیز با عوارض جانبی همراه هستند. عوارضی که شامل تغییرات هورمونی اختلالات قاعدگی و احساس ناخوشایندی در برخی از زنان می‌باشند. در ادامه به بررسی عوارض مختلف این قرص‌ها مدت زمان بروز آنها و روش‌های کاهش این عوارض خواهیم پرداخت، پس با ما همراه باشید.
قرص‌های اورژانسی ضد بارداری چیست؟
بهتر است بدانید که این نوع قرص‌ها برای جلوگیری از بارداری ناخواسته پس از رابطه جنسی بدون محافظت یا در صورت شکست روش‌های پیشگیری استفاده می‌شوند. قرص‌های اورژانسی ضد بارداری حاوی هورمون‌هایی مانند لوونورژسترل یا اورژسترون هستند که به تنظیم چرخه قاعدگی و جلوگیری از تخمک‌گذاری کمک می‌کنند. برای دستیابی به بهترین نتیجه این داروها باید در کوتاه‌ترین زمان به ویژه در ۷۲ ساعت اول پس از رابطه جنسی مصرف شوند.
عوارض جانبی ممکن شامل تهوع، سردرد، خستگی و تغییرات در قاعدگی است. هرچند که این قرص‌ها به عنوان یک گزینه اضطراری در نظر گرفته می‌شوند اما نباید به عنوان یک روش پیشگیری دائمی از بارداری استفاده شوند. آگاهی از نحوه مصرف صحیح و تأثیرات این داروها برای زنان بسیار مهم است تا تصمیمات آگاهانه‌تری در زمینه سلامت باروری خود بگیرند.
آشنایی با انواع مختلف قرص‌های اورژانسی ضد بارداری
قرص‌های اورژانسی هر کدام ویژگی‌ها و نحوه مصرف خاص خود را دارند. این تنوع باعث می‌شود که اثرگذاری و زمان مصرف آنها متفاوت باشد. سه نوع اصلی قرص اورژانسی شامل موارد زیر است:
قرص‌های لوونورژسترول
این قرص‌ها به صورت تک دوز و دو دوز موجود هستند و به عنوان یکی از موثرترین گزینه‌ها شناخته می‌شوند. برای دستیابی به بهترین نتیجه باید این قرص‌ها حداکثر تا ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی مصرف شوند. لوونورژسترول با جلوگیری از تخمک‌گذاری و تغییر در پوشش رحم از بارداری جلوگیری می‌کند و به سرعت عمل می‌کند.
قرص‌های اولی پیریستال
این نوع قرص‌ها نیز از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای پیشگیری از بارداری ناخواسته هستند. حداکثر زمان مصرف این قرص‌ها ۱۲۰ ساعت پس از رابطه جنسی است. در صورتی که فرد پس از مصرف دچار استفراغ شود مشاوره با پزشک ضروری است تا در صورت نیاز دوز مصرفی تکرار شود.
قرص‌های ال دی و اچ دی
این قرص‌ها ترکیبی از هورمون‌های استروژن و پروژستین هستند و به عنوان یک روش فوری استفاده می‌شوند. این قرص‌ها باید در دو نوبت یکی بلافاصله پس از رابطه و دیگری ۱۲ ساعت بعد مصرف شوند. عوارض جانبی شامل تغییرات در چرخه قاعدگی و احساس اضطراب است که باید مورد توجه قرار گیرد.
نحوه عملکرد قرص‌های اورژانسی چگونه است؟
جلوگیری از تخمک‌گذاری یکی از روش‌های اصلی عملکرد قرص‌های اورژانسی ضد بارداری به ویژه قرص‌های لوونورژسترول است. این قرص‌ها با تأثیر بر هورمون‌های بدن فرآیند تخمک‌گذاری را متوقف می‌کنند. در صورتی که تخمک‌گذاری انجام نشود احتمال بارداری به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. به همین دلیل مصرف این قرص‌ها بلافاصله پس از رابطه جنسی بدون محافظت بسیار مهم است.
علاوه بر این قرص‌ها تغییراتی در پوشش رحم ایجاد می‌کنند که مانع از لانه‌گزینی تخمک بارور شده می‌شود. با تغییر در محیط رحم این قرص‌ها احتمال بارداری را کاهش می‌دهند و به عنوان یک گزینه مؤثر برای جلوگیری از بارداری ناخواسته شناخته می‌شوند.
روش مصرف قرص‌های اورژانسی ضد بارداری
نحوه مصرف هر نوع قرص اورژانسی متفاوت است و بسته به نوع دارو زمان مصرف آن می‌تواند بین ۷۲ تا ۱۲۰ ساعت پس از رابطه جنسی باشد. با این حال بهتر است که مصرف این قرص‌ها را به تأخیر نیندازید. برای قرص‌های دوتایی دوز دوم باید ۱۲ ساعت بعد از دوز اول مصرف شود و این قرص‌ها باید حداقل با یک لیوان آب همراه باشند.
همچنین استفاده از قرص ضد تهوع حدود ۳۰ دقیقه قبل از مصرف قرص اورژانسی به کاهش عوارض جانبی کمک می‌کند. سهولت در مصرف این قرص‌ها به زنان این امکان را می‌دهد که به راحتی و بدون نیاز به تجویز پزشک آنها را تهیه کنند. اما توجه به زمان مصرف بسیار حیاتی است زیرا تأخیر در مصرف تأثیرگذاری دارو را کاهش می‌دهد و در نتیجه احتمال بارداری ناخواسته افزایش می‌یابد.
چگونه می‌توان عوارض قرص‌های ضد بارداری را کاهش داد؟
برای کاهش عوارض ناشی از قرص‌های اورژانسی ضد بارداری می‌توانید از چندین روش مؤثر استفاده کنید. نخستین قدم مشاوره با پزشک است که به شما در انتخاب مناسب‌ترین قرص کمک می‌کند و اطلاعاتی درباره عوارض جانبی احتمالی ارائه می‌دهد. همچنین زمان مصرف این قرص‌ها بسیار حیاتی است؛ هرچه سریع‌تر پس از رابطه جنسی مصرف شوند احتمال اثربخشی آنها بیشتر و عوارض جانبی کمتر خواهد بود.
رعایت دوز مصرفی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است؛ حتماً دوز صحیح را طبق دستور پزشک یا راهنمای دارو مصرف کنید زیرا دوزهای اضافی می‌تواند عوارض را تشدید کند. پیگیری چرخه قاعدگی پس از مصرف قرص نیز مهم است؛ در صورت تأخیر یا خونریزی غیرطبیعی به پزشک مراجعه کنید.
برای استفاده از قرص‌های ضد بارداری جه زمانی پیشنهاد می‌شود؟
بهترین زمان برای مصرف قرص اورژانسی ضد بارداری بلافاصله پس از رابطه جنسی است. در این زمان هنوز لقاح انجام نشده و شانس پیشگیری از بارداری بیشتر است. اما اگر به هر دلیلی نتوانستید فوراً این قرص‌ها را مصرف کنید می‌توانید تا ۷۲ ساعت پس از رابطه برای قرص‌های لوونورژسترول و تا ۱۲۰ ساعت برای قرص‌های اولی پیریستال اقدام کنید.
هرچه سریع‌تر این قرص‌ها مصرف شوند احتمال بروز عوارض جانبی مانند تغییر در چرخه قاعدگی و تأثیرات روحی کاهش می‌یابد. بنابراین توجه به زمان مصرف این قرص‌ها می‌تواند به بهبود اثربخشی و کاهش عوارض کمک کند.
چه گزینه‌هایی به عنوان جایگزین قرص‌های ضد بارداری وجود دارد؟
پیشگیری از بارداری می‌تواند از طریق روش‌های مختلفی انجام شود، اما بیشتر این شیوه‌ها به قبل یا حین رابطه جنسی مربوط می‌شوند. اگر از این روش‌ها استفاده نکنید و رابطه‌ای بدون محافظت داشته باشید قرص‌های اورژانسی تنها گزینه مطمئن برای جلوگیری از بارداری خواهند بود. از جمله روش‌های متداول می‌توان به کاندوم اشاره کرد که نه تنها از بارداری جلوگیری می‌کند بلکه از انتقال بیماری‌های مقاربتی نیز محافظت می‌نماید.
دیافراگم نیز یک روش غیر هورمونی است که به عنوان مانع عمل می‌کند و باید قبل از رابطه در محل مناسب قرار گیرد. همچنین آی‌یو‌دی (IUD) که می‌تواند هورمونی یا غیر هورمونی باشد، در رحم قرار می‌گیرد و برای چند سال مؤثر است. دیگر گزینه‌ها شامل قرص‌های ضد بارداری هورمونی آمپول‌های تزریقی و چسب‌های هورمونی هستند. انتخاب بهترین روش به شرایط و ترجیحات فردی بستگی دارد و در صورت رابطه بدون محافظت قرص اورژانسی بهترین راه حل است.
مقاله زیر جهت مطالعه بیشتر توصیه می شود:
مواردی که مصرف قرص‌های اورژانسی را ممنوع می‌کند
در صورتی که با یکی از مشکلات زیر مواجه هستید، حتماً قبل از مصرف داروهای اورژانسی با پزشک خود مشورت کنید:
• بیماری‌های قلبی
• بیماری فشار خون
• آسم
• دیابت
• بیماری‌های کبدی
• سرطان سینه
• مصرف داروهای ضد صرع یا ضد افسردگی
• استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های قوی
• سابقه خونریزی‌های واژینال غیرعادی
• اضافه وزن بسیار زیاد
• احتمال بارداری
• استفاده از قرص‌های ضد بارداری بیش از ۳ بار در سال
• حساسیت به داروهای ضد بارداری
این مشکلات ممکن است عوارض جانبی ایجاد کرده یا اثر بخشی قرص ضد بارداری را کاهش دهند.
چگونه متوجه شویم که قرص اورژانسی اثر کرده است؟
برای تشخیص اثرگذاری قرص اورژانسی، توجه به تغییرات در چرخه قاعدگی و علائم جسمی مهم است. معمولاً بعد از مصرف این قرص ممکن است دچار لکه‌بینی یا خونریزی‌های غیرطبیعی شوید که نشان‌دهنده تأثیر آن است. همچنین اگر قاعدگی شما به تأخیر بیفتد یا زودتر از موعد شروع شود این نیز می‌تواند نشانه‌ای از اثرگذاری قرص باشد.
در برخی موارد احساس دردهای شکمی یا تغییر در شدت خونریزی قاعدگی را تجربه خواهید کرد. اگر بعد از مصرف قرص، علائمی مانند تهوع، سرگیجه یا خستگی را احساس کردید این‌ها نیز می‌توانند نشانه‌های اثرگذاری قرص باشند. با این حال اگر بعد از چند هفته قاعدگی شما به حالت عادی برنگشت یا علائم غیرعادی ادامه پیدا کرد بهتر است با پزشک مشورت کنید تا از وضعیت خود اطمینان حاصل کنید و در صورت نیاز راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
در چه شرایطی قرص اورژانسی اثر نخواهد داشت؟
قرص‌های اورژانسی در برخی شرایط ممکن است اثرگذاری نداشته باشند. یکی از این شرایط، مصرف قرص بعد از گذشت زمان مناسب است؛ به‌طور معمول این قرص‌ها باید حداکثر تا ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده مصرف شوند. همچنین اگر فرد در حال مصرف داروهای خاصی باشد که با اثرگذاری قرص تداخل دارند مانند برخی آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای ضد صرع ممکن است تأثیر قرص کاهش یابد.
در صورتی که فرد دچار اضافه‌وزن یا چاقی مفرط باشد اثرگذاری قرص‌های اورژانسی نیز ممکن است کمتر شود. همچنین اگر فرد در طول دوره قاعدگی خود از این قرص‌ها استفاده کند احتمال اثرگذاری آنها کاهش می‌یابد.
چند روز پس از مصرف قرص اورژانسی پریود می‌شویم؟
بعد از مصرف قرص اورژانسی، زمان شروع قاعدگی ممکن است متفاوت باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد. معمولاً قاعدگی باید در عرض 3 تا 4 هفته بعد از مصرف قرص آغاز شود. برخی از زنان قاعدگی خود را زودتر از موعد در حدود یک هفته بعد از مصرف قرص تجربه می‌کنند در حالی که دیگران ممکن است با تأخیر مواجه شوند. این تأخیر می‌تواند به دلیل تغییرات هورمونی ناشی از مصرف قرص باشد.
همچنین لکه‌بینی یا خونریزی‌های غیرطبیعی در این مدت رخ می‌دهد که نشان‌دهنده تأثیر قرص است. اگر قاعدگی شما بیش از 3 تا 4 هفته به تأخیر بیفتد یا علائم غیرعادی دیگری را تجربه کنید بهتر است با پزشک مشورت کنید تا از وضعیت خود اطمینان حاصل کنید و در صورت نیاز راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
نتیجه گیری
قرص‌های اورژانسی به عنوان یک گزینه مؤثر برای پیشگیری از بارداری ناخواسته شناخته می‌شوند، اما مصرف آنها با عوارض جانبی خاصی همراه است که باید به آنها توجه شود. عوارضی مانند تهوع، استفراغ، تغییرات در چرخه قاعدگی، و احساس خستگی ممکن است در برخی از زنان مشاهده شود. همچنین مصرف مکرر این قرص‌ها به اختلالات هورمونی و کاهش اثرگذاری آنها منجر می‌شود.
بنابراین مهم است که زنان قبل از استفاده از قرص‌های اورژانسی اطلاعات کافی درباره عوارض و شرایط مصرف آنها را کسب کنند و در صورت نیاز با پزشک مشورت کنند. به‌طور کلی درک عوارض و محدودیت‌های این قرص‌ها می‌تواند به تصمیم‌گیری بهتر در مورد روش‌های پیشگیری از بارداری کمک کند و سلامت عمومی زنان را تضمین نماید.
سوالات متداول
1- عوارض شایع قرص اورژانسی چیست؟
عوارض شایع شامل تهوع، استفراغ، سردرد و تغییرات در چرخه قاعدگی هستند.
2- آیا قرص اورژانسی باعث اختلال در قاعدگی می‌شود؟
بله، مصرف قرص اورژانسی ممکن است باعث تأخیر یا تغییر در زمان قاعدگی شود.
3- آیا مصرف مکرر قرص اورژانسی خطرناک است؟
بله، مصرف مکرر می‌تواند به اختلالات هورمونی و کاهش اثرگذاری قرص منجر شود.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!